سه واژه قرآنی «اسم»، «غیب»، و «نور» در تاریخ اندیشه و فرهنگ اسلامی تاثیر بسیاری داشته است. برداشت های نادرست از این سه واژه توسط بسیاری از فقها، متکلمین، عرفا، و فلاسفه اسلامی؛ به تعقل و دانش اندوزی و خردورزی در حیات تاریخی مسلمانان به نوعی آسیب رسانده است. تا جایی که اگر این سه واژه را موجب عقب ماندگی مسلمانان بدانیم، شاید سخنی گزافه نباشد! بدفهمی ها از داستان آدم در قرآن و با برداشت نادرست از یاد دادن «نام ها» به آدم شروع می شود. در داستان آدم، خدا «نام ها» را به انسان یاد می دهد تا توانایی یادگیری را در مخلوق جدید به فرشتگان نشان دهد. ولی این «نام ها» توسط مفسرین به «اسماء الله» تغییر داده شده است! از کاه کوهی درست می شود و قرن ها بر اساس «اسماء الله» مطلب تولید می شود! اگر جایگزینی «نام ها» با «اسماءالله»، فقط جابجایی دو واژه بود مشکلی نبود. اشکال و بلکه تراژدی از آن جا آغاز می شود که در روشِ تعقل و تفکر و تعلم، «اسماءالله» به جای «آیات الله» می نشیند. دو روشی که به نتایج کاملا متفاوت می انجامد: اولی به ناکجا آباد خیال و خرافه و عقب ماندگی، و دومی به مسیر مبارک تعقل و دانش اندوزی و پیشرفت! دو واژه «غیب» و «نور» هم به کمک مفسرین و نظریه پردازان «اسماءالله» آمده اند تا دور باطل خرافه و خیال را برای آن ها کامل کنند! - نافرمانی مدنی

هر چند که هم فقیهان و متکلمان و هم عرفا و فیسوفان اسلامی از «اسماءالله» وام گرفته و هر کدام به نوعی آن را دست مایه تفسیر ها و تاویل های خود قرار داده اند؛ اما به نظر می رسید ابن عربی نخستین بار درباره موضوع «اسماءالله» نظریه پردازی کرده است. تردیدی نیست که ابن عربی حکیم و عارفی بزرگ بوده است. اما بحثی که در این نوشتار با آیات قرآن ارائه می گردد، خواهی نخواهی «ارکان» نظام فکری او را از منظر قرآن به چالش خواهد کشید؛ اگر چه هدف مقاله نقد ابن عربی نمی باشد. در این مقاله خواهیم دید که آن دستگاه عظیم فکری که بنیانش «اسماءالله» می باشد، شوربختانه چقدر سست بنیاد است! حال اگر یک موضوع فرعی بود و تاثیر جزئی داشت قابل اغماض بود. حاصل «ذوق» را با ذوق ارج می نهادیم. اینجا نگرانی درباره روش های فقهی و کلامی و عرفانی است که تعقل و دانش اندوزی و خردورزی را در معرض بلعیدن قرار داده است! چالش این مقاله با ابن عربی و عرفان در مکاشفه نیست. او در چیدمان نظام خلقت که حوزه عقل است با خیال وارد شده است. پس جای شگفتی نیست که علم بشر بطلان آن را ثابت کرده است! شبیه همین چالش را با فقها و «نقل» داریم. دانش محدود به دانش زمانه کسانی را که، به تصریح و تاکید قرآن، غیر از وحی دانشی نداشته اند؛ نباید بر حوزه تعقل مسلط کنند. تمام آموزه های وحی در قرآن جمع آوری شده است و در دست است. بیایید به آیات قرآن درباره «اسماء»، «غیب»، و «نور» دقت کنیم. شاید با حذف ارکان خطاها پنجره ای باز شد! - نافرمانی مدنی

بی پرده بگویم: جایگزینی «آیات» با «اسماء» در روش، یعنی جایگزینی توهم و خیال با اندیشیدن و تعقل (هوشیدن)! و این جای کوتاه آمدن ندارد؛ اگر چه آثار بزرگانی به چالش کشیده شود. البته فقها و برخی جریانات حوزوی به اسم اهل بیت، و تبلیغ آن چه مکتب اهل بیت می خوانند، ابن عربی را به چالش می کشند. ولی جنس چالش این نوشتار، نوع دیگری است. چالشی است که تردیدی ندارم در نهایت به برچیده شدن برخی خرافه های هزار ساله خواهد انجامید! خواهیم دید که آیات قرآن درباره «حق» بودن خلقت نادیده گرفته شده است، اما با مفهوم «ذات» خدا مطالبی بس عجیب و غریب تولید شده است. نه واژه «ذات» خدا و نه مفهوم آن، هیچکدام در آیات قرآن وجود ندارد! پیرامون «وجه» خدا در بخش پایانی این نوشتار مطلب کوتاهی ارائه گردیده است. - نافرمانی مدنی

برداشت نادرست از «اسماء» همراه با برداشت نادرست از واژه «غیب» در قرآن، همچنین ادامه حاکمیت هیئت بطلمیوسی بر برخی از اذهان؛ متاسفانه به تولید سلسله ای از مطالب نادرست انجامیده است! فردید نظریه «علم الاسماء» ابن عربی را به «علم الاسماء تاریخی و ادوار» [1] گسترش داده است و مطالبی تولید کرده است که آشکارا مغایر آیات قرآن می باشد! فقها هم طبق روال همیشگی، هر چیزی را به خلقت «معصومین» ربط می دهند: تلاقی «اسماء» و «نور» و «غیب»؛ که خب جای هیچ بحث عقلانی را باز نمی گذارد! بنابراین در این مقاله وقت صرف آن نخواهد شد! فقها بر این باورند که اولین نور و روحی که خدا آفریده است نور و روح مقدس مصطفوی است که کائنات از آن به وجود آمده است. قلم نخست نیز هموست که در صفحه و لوح هستی وجود همه چیز را رقم زده است! عقل نخست هم اوست! سه حدیث مورد استناد در [2] آمده است. در بخش 5 درباره «نور» در آیات قرآن بحثی ارائه شده است. بدون تردید فهم رایج «اسماءالله» از نام ها در داستان آدم، همچنین مطالبی زیادی که بر این مبنا تولید شده است به بازنگری نیاز دارد. متاسفانه حتی در برخی از پژوهش های دانشگاهی، علم موسوم به «علم اسماء» مسلم فرض گردیده است و بر اساس آن کارهای پژوهشی انجام می گیرد. آن چه - نافرمانی مدنی